ذرات معلق و آلودگی هوا
ذرات معلق به تنهایی یا همراه با سایر آلایندهها خطرات بسیار جدی برای سلامت انسان دارند. ورود آلایندهها به بدن انسان بیشتر از طریق سیستم تنفسی است. آسیب اندامهای تنفسی میتواند مستقیماً انجام شود زیرا پیشبینی میکنند که 20 تا 60 درصد ذرات تنفس شده با قطر بین 01/0 تا 5/2 میکرومتر به ریهها نفوذ کرده و در همانجا رسوب میکنند.
ذرات معلق میتوانند اثرات سمی را از یک یا چند طریق اعمال نمایند:
1- ذرات میتوانند به دلیل خصوصیات شیمیایی یا فیزیکی خود، ماهیت سمی داشته باشند.
2- ذرات میتوانند در یک یا چند مکانیسم که به صورت عادی پاککننده مجاری تنفسی هستند دخالت نمایند.
3- ذرات میتوانند به عنوان یک حمل کننده باشند، هنگامی که ذرات مایع باشند مواد سمی جذب میشوند و زمانی که ذرات جامد باشند، مواد سمی جذب سطحی آنها میشوند.
تعیین ارتباط مستقیم بین مجاورت با غلظتهای مختلف ذرات معلق و اثر آن برسلامت انسان واقعاً مشکل است. طول مدت مجاورت حائز اهمیت است. در برخی موارد مشاهده میشود که مجاورت با ذرات معلق همراه با سایر آلایندهها نظیر2SO اثرات جدیتری در سلامت انسان دارد تا مجاورت با هر یک از آلایندهها به تنهایی. همچنین فراهم نمودن غلظتهایی از آلایندهها در آزمایشگاه همانند آنچه در جو وجود دارد، مشکل است.
آلوده کنندهای مختلفی که ممکن است از منابع طبیعی و یا مصنوعی وارد اتمسفر گردد عبارتند از :
دی اکسید گوگرد : حتی در غلظت های بسیار کم موجب ایجاد واکنش هایی در مغز ، تحریک غشاء مخاطی دستگاه تنفس ، افزایش مقاومت ریه به جریان هوا ، درد در ناحیه سینه ، گاهی ریزش خون از بینی ، اثر بر سیستم گوارش ، تحریک چشم ، تنگی نفس ، افزایش ضربان قلب ، افزایش سرعت حرکات تنفسی ، توسعه بیماریهای مزمن ریوی بخصوص برونشیت ، سرفه و کاهش ظرفیت تنفسی می گردد همچنین خون افرادی که در معرض این گاز قرار گرفته اند نشان می دهد که این گاز سنتز DNA(عامل انتقال وراثت ) را مختل می کند و ازرشد برخی از گلبولهای سفید خون (لنفوسیتها) جلوگیری می کند که در نتیجه سیستم دفاعی بدن کاهش می یابد .
اکسیدهای ازت : اکسیدهای ازت به دو طریق مستقیم و غیر مستقیم بر سلامت انسان اثر می گذارند . اثر مستقیم آنها بستگی به نوع اکسید دارد زیرا NO2 نزدیک به چهار برابر بیشتر از NO سمی است و در غلظت های مساوی با CO از آن زیان آورتر است . اثرات ثابت شده NO2 بر روی انسانها کاملا به اثر تنفسی محدود می شود که باعث پیامدهائی نظیر اختلال در بویائی ، بی حالی ، خستگی ، ناراحتی های حفره بینی ، اشکالات تنفسی ، تحریک گلو ، چشم ، ناراحتی های اعصاب ، گشادی مردمک چشم ، افزایش برونشیت حاد و تولید نیتروزامین .
هیدروکربنها : عمومأ مدرکی دال بر اثرات نامطلوب هیدورکربن ها در غلظت جاری هوا بر روی انسان وجود ندارد بلکه اثرمضر آنها اغلب از طریق واکنشهای فتوشیمیایی که مواد ثانوی آلوده ساز تولید می کنند می باشد.
اکسیدان های فتو شیمیایی : علائمی از قبیل سرفه ، کوتاه شدن تنفس ، انقباض مجاری هوایی ، سردرد، تنگی نفس ،اختلالات تنفسی ، تغییر گلبولهای قرمز خون ، التهاب حلق و گلو ، تحریک چشم و آبریزش چشم می تواند نتیجه تماس با این آلاینده باشد .
منواکسید کربن : میل ترکیبی هموگلوبین (Hb) خون که عامل انتقال اکسیژن به بافتهای بدن است با منو اکسید کربن تقریبا۲۰۰ برابر بیشتر از میل ترکیبی آن با اکسیژن است . از این رو وجود CO در هوای تنفسی قادر است مقادیر زیادی از هموگلوبین خون را به کربوکسی هموگلوبین ( COHB) که یک ترکیب پایدار است تبدیل کند و از مقدار هموگلوبین که اکسیژن را به بافتها می رساند بکاهد و باعث اختلالات جزئی در برخی اعمال بدن ، اثر بر سیستم اعصاب مرکزی ، اختلال در تشخیص زمان ، اشکالات بینایی ، تغییر در اعمال قلب ، تنفس ، خستگی ، خواب آلودگی ، حالت کما و مرگ گردد .
ذرات : ذرات استنشاق شده ممکن است در مجاری تنفسی فوقانی اثر تحریکی داشته و یا در داخل شش ها نفوذ نماید وایجاد عوارضی در ششها نماید که منجر به اختلالاتی در اعمال تنفسی گردد . از جمله ذرات معلق در هوا عنصر سرب است که بیشتر از طریق تنفس وارد بدن می شود و قابلیت حمل اکسیژن در خون را کم می کند ، لذا اکسیژن کافی به مغز نمی رسد . این نارسائی در کودکان می تواند منجر به عقب ماندگی ذهنی شود و یا سرب می تواند بر روی دستگاه خون ساز کلیه و مجاری ادراری اثر گذارد . اثرات مزمن ممکن است نظیر سردرد ، ضعف ، سستی ، یبوست ، خط آبی یا بورتون در سرتا سر لثه ها ، بی اشتهایی و کم خونی باشد . از اثرات نامطلوب دیگر کاهش میدان دید است . بر اثر این کاهش حمل و نقل زمینی و هوایی با اشکالاتی رو برو مي گردد . بعلاوه اثرات روانی کاهش میدان دید در یک منطقه که ساکنان آن از تماشای زیبایی های طبیعی محروم می شوند قابل ملاحظه است .
مواد رادیو اکتیو: مخفی ترین و وحشتناک ترین منبع آلودگی هوا مواد رادیو اکتیو هستند که اثرات جسمانی و ژنتیکی را در انسان به وجود خواهد آورد .
www.ronasmed.com
ذرات معلق میتوانند اثرات سمی را از یک یا چند طریق اعمال نمایند:
1- ذرات میتوانند به دلیل خصوصیات شیمیایی یا فیزیکی خود، ماهیت سمی داشته باشند.
2- ذرات میتوانند در یک یا چند مکانیسم که به صورت عادی پاککننده مجاری تنفسی هستند دخالت نمایند.
3- ذرات میتوانند به عنوان یک حمل کننده باشند، هنگامی که ذرات مایع باشند مواد سمی جذب میشوند و زمانی که ذرات جامد باشند، مواد سمی جذب سطحی آنها میشوند.
تعیین ارتباط مستقیم بین مجاورت با غلظتهای مختلف ذرات معلق و اثر آن برسلامت انسان واقعاً مشکل است. طول مدت مجاورت حائز اهمیت است. در برخی موارد مشاهده میشود که مجاورت با ذرات معلق همراه با سایر آلایندهها نظیر2SO اثرات جدیتری در سلامت انسان دارد تا مجاورت با هر یک از آلایندهها به تنهایی. همچنین فراهم نمودن غلظتهایی از آلایندهها در آزمایشگاه همانند آنچه در جو وجود دارد، مشکل است.
آلوده کنندهای مختلفی که ممکن است از منابع طبیعی و یا مصنوعی وارد اتمسفر گردد عبارتند از :
دی اکسید گوگرد : حتی در غلظت های بسیار کم موجب ایجاد واکنش هایی در مغز ، تحریک غشاء مخاطی دستگاه تنفس ، افزایش مقاومت ریه به جریان هوا ، درد در ناحیه سینه ، گاهی ریزش خون از بینی ، اثر بر سیستم گوارش ، تحریک چشم ، تنگی نفس ، افزایش ضربان قلب ، افزایش سرعت حرکات تنفسی ، توسعه بیماریهای مزمن ریوی بخصوص برونشیت ، سرفه و کاهش ظرفیت تنفسی می گردد همچنین خون افرادی که در معرض این گاز قرار گرفته اند نشان می دهد که این گاز سنتز DNA(عامل انتقال وراثت ) را مختل می کند و ازرشد برخی از گلبولهای سفید خون (لنفوسیتها) جلوگیری می کند که در نتیجه سیستم دفاعی بدن کاهش می یابد .
اکسیدهای ازت : اکسیدهای ازت به دو طریق مستقیم و غیر مستقیم بر سلامت انسان اثر می گذارند . اثر مستقیم آنها بستگی به نوع اکسید دارد زیرا NO2 نزدیک به چهار برابر بیشتر از NO سمی است و در غلظت های مساوی با CO از آن زیان آورتر است . اثرات ثابت شده NO2 بر روی انسانها کاملا به اثر تنفسی محدود می شود که باعث پیامدهائی نظیر اختلال در بویائی ، بی حالی ، خستگی ، ناراحتی های حفره بینی ، اشکالات تنفسی ، تحریک گلو ، چشم ، ناراحتی های اعصاب ، گشادی مردمک چشم ، افزایش برونشیت حاد و تولید نیتروزامین .
هیدروکربنها : عمومأ مدرکی دال بر اثرات نامطلوب هیدورکربن ها در غلظت جاری هوا بر روی انسان وجود ندارد بلکه اثرمضر آنها اغلب از طریق واکنشهای فتوشیمیایی که مواد ثانوی آلوده ساز تولید می کنند می باشد.
اکسیدان های فتو شیمیایی : علائمی از قبیل سرفه ، کوتاه شدن تنفس ، انقباض مجاری هوایی ، سردرد، تنگی نفس ،اختلالات تنفسی ، تغییر گلبولهای قرمز خون ، التهاب حلق و گلو ، تحریک چشم و آبریزش چشم می تواند نتیجه تماس با این آلاینده باشد .
منواکسید کربن : میل ترکیبی هموگلوبین (Hb) خون که عامل انتقال اکسیژن به بافتهای بدن است با منو اکسید کربن تقریبا۲۰۰ برابر بیشتر از میل ترکیبی آن با اکسیژن است . از این رو وجود CO در هوای تنفسی قادر است مقادیر زیادی از هموگلوبین خون را به کربوکسی هموگلوبین ( COHB) که یک ترکیب پایدار است تبدیل کند و از مقدار هموگلوبین که اکسیژن را به بافتها می رساند بکاهد و باعث اختلالات جزئی در برخی اعمال بدن ، اثر بر سیستم اعصاب مرکزی ، اختلال در تشخیص زمان ، اشکالات بینایی ، تغییر در اعمال قلب ، تنفس ، خستگی ، خواب آلودگی ، حالت کما و مرگ گردد .
ذرات : ذرات استنشاق شده ممکن است در مجاری تنفسی فوقانی اثر تحریکی داشته و یا در داخل شش ها نفوذ نماید وایجاد عوارضی در ششها نماید که منجر به اختلالاتی در اعمال تنفسی گردد . از جمله ذرات معلق در هوا عنصر سرب است که بیشتر از طریق تنفس وارد بدن می شود و قابلیت حمل اکسیژن در خون را کم می کند ، لذا اکسیژن کافی به مغز نمی رسد . این نارسائی در کودکان می تواند منجر به عقب ماندگی ذهنی شود و یا سرب می تواند بر روی دستگاه خون ساز کلیه و مجاری ادراری اثر گذارد . اثرات مزمن ممکن است نظیر سردرد ، ضعف ، سستی ، یبوست ، خط آبی یا بورتون در سرتا سر لثه ها ، بی اشتهایی و کم خونی باشد . از اثرات نامطلوب دیگر کاهش میدان دید است . بر اثر این کاهش حمل و نقل زمینی و هوایی با اشکالاتی رو برو مي گردد . بعلاوه اثرات روانی کاهش میدان دید در یک منطقه که ساکنان آن از تماشای زیبایی های طبیعی محروم می شوند قابل ملاحظه است .
مواد رادیو اکتیو: مخفی ترین و وحشتناک ترین منبع آلودگی هوا مواد رادیو اکتیو هستند که اثرات جسمانی و ژنتیکی را در انسان به وجود خواهد آورد .
www.ronasmed.com
نظرات شما عزیزان:
????????: ذرات معلق, الودگی هوا, ذرات معلق در الودگی هوا, الودگی, ,